Grutto van de nacht

De meervleermuis is de grutto van de nacht: Nederlandser dan dit vliegende zoogdier krijg je het bijna niet. De meervleermuis is zeldzaam en kan alleen in gebieden met veel water zijn voedsel vinden. Het is dus niet vreemd dat de meervleermuis zich thuis voelt in en rondom onze waterrijke stad. Meervleermuizen leven in het donker, de nacht is hun domein.

Muggen, motten en meikevers

De meervleermuis is een grote vleermuis van 14-20 gram met brede vleugels. De buikvacht is grijswit met een donkerbruingrijze rugvacht. De snelheidsduivel scheert met zo'n 35 km per uur over het water. Met zijn opvallend grote voeten schept hij insecten van het wateroppervlak. Muggen, motten en meikevers zijn favoriet. Een nuttig diertje dus: in de kraamtijd eet een wijfje wel zo'n 3000 insecten per nacht.

Ze doen het liever in het donker

Vleermuizen paren in het najaar en de mannetjes verleiden de vrouwtjes. De vrouwtjes zoeken een vader voor hun jongen uit. En dat doen ze dus in de nachten. Door de steeds lichter wordende stad voelen ze zich minder op hun gemak het minnenspel te bedrijven. Ze doen het graag in de duisternis. De dames trekken aan het eind van de zomer bij de mannenkolonies in, leven de winter samen en gaan dan in winterslaap.

Vleermuizen pied-à-terre

De meervleermuis heeft een zomerverblijf waar de jongen opgroeien, dan zijn de vrouwen samen in dit kraamverblijf. De mannetjes worden hier weggejaagd. Dat kan een holle boom zijn, tussen de dakpannen of in een vleermuisnestkast. In de winter gaan ze op zoek naar meer beschutte plekken zoals gaten in muren, kelders of de kieren tussen de dakpannen. Dat is hun winter pied-à-terre.
Opvallend is dat de zomer- en winterverblijven soms honderden kilometers uit elkaar liggen. Zomers: Westzaan, Buitenveldert of het Amsterdams havengebied. 'S winters: mergelgroeven in Limburg, forten bij Antwerpen en bunkers in de Franse provincie Pas-de-Calais.

Moederkolonies

In mei worden de jongen geboren. Meervleermuisvrouwtjes zijn supermoeders, ze houden hun jong het liefst dag en nacht bij zich. Na drie tot vier weken kunnen de jongen zelfstandig vliegen en leren ze jagen. Hierna vallen de moederkolonies uit elkaar.

Amsterdam als vleermuishoofdstad

Onze stad is door de ligging een geliefde tippelzone voor de vleermuis. Dat wil zeggen dat we een hotspot zijn als het gaat om vleermuisontmoetingen met een amoureus doel. Vleermuizen paren graag hier en hun jongen zijn dus rasechte Amsterdammers omdat ze hier geboren worden.

Toch neemt het aantal meervleermuizen af. Door de lichtvervuiling vinden de vleermuizen Amsterdam een stuk minder gezellig om hun partner te ontmoeten. Ook speelt de verharding van het landschap mee: door minder planten en bomen in de tuinen zijn er minder insecten en schuilplekjes te vinden.

Wat kan je zelf voor de vleermuis doen?

• De juiste planten in de tuin zetten, zoals kamperfoelie of klimop, die ook ’s nachts bloeien en daarmee insecten trekt.
• Zo weinig mogelijk verlichting ’s nachts, want dat schrikt de vleermuis af.
• Je kan een vleermuiskast ophangen, houd er wel rekening mee dat het een aantal jaar kan duren voor de vleermuis de kast voor 'huis' aanziet.

Wil je zelf op zoek naar nachtelijk vertier in het donker? Doe dan mee met de Nacht van de Nachtwandeling in het Amsterdamse Bos. De mannelijke verleiders zitten hier verscholen in het donker op zoek naar voorbijkomende vrouwtjes.