Stichting Anna’s Tuin & Ruigte beheert samen met een gemotiveerde groep vrijwilligers de gemeentegrond van ruim 1 hectare. De vrijwilligers vormen het hart van het project. Via werkdagen, de studiegroep en tijdens rondleidingen en workshops delen we kennis en ons enthousiasme.

Boerin Anna

Anna's Tuin & Ruigte is vernoemd naar Anna van den Broeke, een boerin die in 1850 een boerderij in dit gebied erfde. Op de plek waar vroeger deze boerderij met de naam Anna’s Hoeve stond, zit nu café Polder. Het was in de negentiende eeuw vrij zeldzaam dat een vrouw een boerderij runde. We ontvangen vaak mailtjes met als aanhef ’beste Anna’, maar die Anna leeft dus niet meer.

Permacultuur en Voedselbos

Wij werken volgens het permacultuur ontwerpsysteem. Dit is gebaseerd op patronen en relaties in de natuur. Het doel is om een (leef)omgeving te creëren die duurzaam en productief is en de veerkracht heeft van een natuurlijk ecosysteem. Het begrip permacultuur komt van 'permanente agricultuur'.
Een voedselbos is een polycultuur van meerjarige gewassen. Het kan op den duur zichzelf in stand houden zonder externe input. Je hoeft in een voedselbos niet iedere jaar de bodem te verstoren, bestrijdingsmiddelen te gebruiken of te bemesten. In die zin is een voedselbos een goed voorbeeld van permanente agricultuur. Het kan honderden jaren mee.
Eén van de principes in de permacultuur is ‘observe and interact’. De natuur observeren en niet te snel ingrijpen is belangrijk bij een voedselbos waar de natuur vooral het werk doet en de mens zich terughoudend opstelt.

Voedselproductie in de toekomst

Idealiter zouden er in en rondom de stad overal moestuinen en voedselbossen verschijnen, waar mensen alleen of met elkaar hun eigen voedsel verbouwen. Een groot deel van de voedselvoorziening kan dan van dichtbij komen. Er is ontzettend veel mogelijk op een klein oppervlak, bijvoorbeeld in gebouwen, op daken en langs muren; we kunnen de beschikbare ruimte veel efficiënter benutten voor het produceren van voedsel.
Het zou goed zijn als iedereen meer tijd en aandacht besteedt aan de voedselvoorziening en het vergroenen van de leefomgeving. Door zelf te tuinieren krijg je een heel andere betrokkenheid op waar je voedsel vandaan komt, dan wanneer je alles voorverpakt uit de supermarkt haalt.
We moeten overigens niet alleen aan onszelf denken, maar ook aan de dieren die in de stad leven: ook voor hen moet er voldoende voedsel te vinden zijn.

Tips voor een natuurlijk ecosysteem

Een belangrijke tip is: zelf compost maken. Dat kan op verschillende manieren. Bijvoorbeeld door een wormenbak op je balkon neer te zetten. Wormen maken de beste plantenvoeding ooit. Je kunt ook bokashi maken, dat is een fermentatieproces. Daar kun al je keukenafval in kwijt en dit levert vervolgens een goede voeding voor je planten of voor de bodem in de moestuin.
Verder kun je in je tuin water opvangen met een regenton, nestkastjes ophangen en misschien een bijenhotel maken of een rommelhoekje creëren voor egels en andere dieren. Maak je tuin niet te netjes: laat het gevallen blad liggen en laat oude plantenstengels staan. Zorg het hele jaar door voor voldoende bloeiende planten die voeding bieden aan wilde bijen en insecten. En niet te vergeten: tegels eruit!

Wat kan je zelf doen?

Je kunt allerlei eetbaars kweken op je balkon of in je tuin. Als je een balkon hebt, kun je bijvoorbeeld wat kleine bessenstruiken neerzetten: aalbes, kruisbes en zwarte bes. Met een balkon op het zuiden kun je tomaten kweken en allerlei kruiden, zodat je altijd verse kruiden bij de hand hebt als je gaat koken. Als je een tuin hebt, kunnen sommige planten en struiken die in een voedselbos groeien het ook goed doen in een tuin. Denk aan: Szechuan peper, kwee, framboos, Japanse wijnbes, druif, honingbes of rabarber. Maar ook de Chinese mahonie (Franse uiensoepboom) en winterlinde, waarvan je lekker eetbaar blad kunt oogsten. Een hele goede (vergeten) groente is eeuwig moes, dat is een koolsoort waarvan je het hele jaar door (eeuwig) kunt eten. Of probeer eens de zwartmoeskervel. Deze tweejarige eetbare plant krijgt ook mooie schermbloemen, waar insecten op afkomen.