15 mei 2023

Aardgasvrij | Een warmtekoude installatie in Watergraafsmeer

In de rustige straten van Watergraafsmeer staat het benedenhuis van Jaap en Liesbeth. Zij hebben in 2018 een warmte koude installatie in hun huis laten aanleggen. Een hele verbouwing. Maar hoe gaat dat nou in zijn werk? Tijdens een bezoekje aan de jaren 20 woning vertelt Jaap het verhaal.

Isolatie

“ In 2018 wilden we ons empty nest verbouwen en de vloerverwarming was kapot. Zo raakten we in gesprek met een aannemer die veel met warmtepompen werkt. “

Een warmtepomp in een jaren 20 huis de meeste Amsterdammers denken dan direct dat je huis een paar vierkante meter kleiner wordt. Maar dat is niet zo: je hebt bijna altijd alleen maar isolatie van 10 cm in de buitenmuren nodig. Dat is dus in een doorsnee Amsterdams huis vaak alleen de voor en de achterkant. Dat valt mee.

“ Er moest dus wel veel geïsoleerd worden. Gelukkig bestaat de achterkant van het huis uit een serre, niet per se voordelig voor de vloerverwarming, maar wel voor de isolatie: het is hoog rendement glas dus daar hoefden we niet te isoleren. “

Warmte koude installatie

Een warmte-koudeopslag of warmte- en koudeopslag (WKO) is een manier om energie in de vorm van warmte of koude op te slaan in de bodem. De techniek wordt gebruikt om gebouwen te verwarmen en/of te koelen. In de winter wordt het gebouw verwarmd met een warmtepomp die warmte onttrekt aan het opgepompte grondwater uit de warme bron. Het grondwater koelt af en wordt weer teruggepompt in de koude bron. In de zomer wordt dit afgekoelde water weer opgepompt en gebruikt als koeling. Het opgewarmde water wordt weer teruggebracht in de warme bron. Met een WKO-systeem kan je tot wel 60 procent aan verwarmingsenergie en 80 procent koelingsenergie besparen.

De isolatie aan de voorkant van het huis is maar 10 cm dik

800 meter pijp

“En toen begon de verbouwing... Dat was wel even slikken. Het hele huis moest leeg. De vloer ging open en de kruipruimte werd volgespoten met schuimbeton. Daardoor voelt het huis ook helemaal anders: waar de vloer eerst nog een beetje veerde doordat de vloer op de balken hing sta je nu een massieve massa onder je. Dat is best prettig en het grote comfort is in het winterseizoen de immer warme vloer. Bij binnenkomst doe je meteen je schoenen uit en dan nooit meer koude voeten"

Voor onze installatie boorde de specialistische firma vier schachten in onze tuin van 7 cm doorsnede. Die draaien verschillende buizen op elkaar die samen 100 meter lang zijn. Zo dwars door zandlagen, veen en de oude zeeklei heen. Door dat gat persen ze een buis in een lus. En dat moet heel snel, want die zeeklei trekt enorm snel weer dicht met slib. Dat gebeurde ook twee keer, maar daar waren ze helemaal aan gewend. In die buizen wordt het water gepompt om warmte op te slaan in de bodem en daar weer op te halen als het nodig is. Het is een superefficiënt systeem.

De boorelementen die 100 meter diep de grond ingaan

“Daarna kwam de vloerverwarming in de vorm van blauwe slangen die door het hele huis is gelegd tot aan de voordeur. Dat is ook wel nodig. Het is een enorme onderneming maar het resultaat is zo aangenaam en comfortabel. De warmtepomp staat altijd aan en in de zomer koelt hij tot 13 graden. Toen het in februari enkele dagen echt koud werd, hadden we wel een trui aan in de serre omdat al dat glas behoorlijk afkoelt."

De leidingen voor de vloerverwarming tot aan de voordeur

Toekomst

“In de toekomst zouden we nog graag in een zonnepanelen project stappen. Die pomp gebruikt natuurlijk wel elektriciteit. Door de opbouw van het dak is dat in onze straat niet mogelijk. Maar in de straat hierachter wel. Ik zou er graag panelen willen leggen en dan een coöperatie starten. Maar zover is het nu nog niet.”