Duurzaam verbouwen

“Ik kreeg een keer een Engelse klant die in Amsterdam woningen wilde restaureren in de staat waarin de woningen ooit gebouwd zijn, maar dan wel optimaal verduurzaamd. Door die projecten ben ik gaan inzien hoe mooi het is om duurzaam te verbouwen. En als je enthousiaste en gepassioneerde mensen om je heen hebt, dan is het ook leuk om te doen. Nu doen we alleen nog maar grote klussen waarbij er verduurzaamd wordt. Met particulieren zijn we helemaal gestopt, op een handjevol mensen na voor wie ik al jaren heel prettig werk. En we doen nog altijd de verbouwingen en het onderhoud van de Openbare Bibliotheken en de Vrije Universiteit.”

Verduurzamen van een rijksmonument

“Er wordt vaak gedacht dat het erg lastig is om de binnenstad te verduurzamen. Het klopt dat het niet gemakkelijk is, maar er is wel heel veel winst te behalen. Een aantal jaar terug kregen we de opdracht om een 18^e-eeuws grachtenpand op de Bloemgracht te verduurzamen. Als eerste aannemersbedrijf in Amsterdam hebben wij een rijksmonument naar een A-label gekregen, zonder daarbij afbreuk te doen aan de monumentale status. Er is een nieuwe fundering geplaatst, de binnenmuren zijn geïsoleerd en er zijn voorzetkozijnen geplaatst.”

“Bij de test voor het energielabel is alleen de luchtdichtheidstest niet gehaald. Dat is een test waarmee kieren worden opgespoord. Maar zo’n oud gebouw krijg je nooit potdicht. Voor de verwarming van de woning en het kraanwater is een bodemwarmte-systeem aangelegd. In de grond onder het gebouw is het tot 500 meter diep 11 graden. Die warmte wordt via leidingen in de heipalen naar boven gehaald en met een warmtepomp verder opgewarmd voor gebruik.”

De garage van het oude politiebureau Raampoort

“Tegenover het oude politiebureau Raampoort op de Marnixstraat staat een garage met een oprijlaan. Een uniek gebouw. Die garage werd in de jaren ‘50 gebouwd om de eerste politieauto van het corps te parkeren. Ongeveer 4 jaar geleden kreeg ik de kans om deze garage te kopen en dat heb ik toen met mijn partner gedaan. De garage wordt nu een woonhuis of een werkplek van 70-80m² dat volledig duurzaam wordt verwarmd. Daarnaast komt er een ruimte om alle technische apparatuur voor de duurzame energielevering en circulaire systemen aan andere mensen ter inspiratie te tonen. Het moet als een soort showroom dienen. Mensen vinden het lastig om in te beelden wat zulke nieuwe systemen precies doen, wat het kost, hoeveel geluid het maakt. Op deze manier krijgen mensen daar een werkelijk beeld bij.”

Duwen en trekken om wijziging bestemmingsplan

“De garage heeft een beeldbepalende status in de straat. Aan de buitenkant van de garage zelf mogen we dus niks doen. Onder de garage mocht ik een kelder bouwen. Maar ik wilde ook een kelder onder de oprijlaan bouwen zodat het ruim genoeg zou zijn voor alle apparatuur. Helaas had de oprijlaan het bestemmingsplan ‘tuin’. Dat zorgde 2 jaar lang voor duwen en trekken met de gemeente. Het is lastig, je wilt dat de gemeente eigenaren stimuleert om te verduurzamen, maar ze lijken er meer achteraan te hobbelen. Uiteindelijk kwam er een gemotiveerde ambtenaar langs om te kijken en kregen we een vergunning. Inmiddels is de oprijlaan verwijderd, de kelder uitgegraven en zijn er heipalen geslagen. Ik wil aan het eind van dit jaar klaar zijn.”

Warmte uit de gracht en aardwarmte via de heipaal

“Er zijn 2 systemen die warmte gaan leveren aan de garage. Als eigenaar van de kademuur konden we bij het herstel ervan een systeem aanleggen om warmte uit het grachtenwater te halen. Zelfs in de winter, als er ijs op het water zou liggen, kunnen we uit de gracht warmte halen. Dat is niet per sé nodig, want het tweede systeem haalt net zoals bij het grachtenpand aan de Bloemgracht warmte uit de bodem. Dat gebeurt via de heipalen. Daarin zitten een set leidingen waardoorheen warmte uit de aarde kan worden gehaald. Met twee warmtepompen wordt de warmte verder opgehoogd om de ruimtes en het tapwater te verwarmen. Wel moet het pand heel goed geïsoleerd worden om het met zulke minimale temperaturen te verwarmen.”

Groene paal

“Mag ik een suggestie doen aan de gemeente? Er worden zeer regelmatig herstellende werkzaamheden aan de fundering van gebouwen gedaan. Dat is ongeveer de allerduurste ingreep van alle verbouwingen die je kunt doen. Verplicht de eigenaar bij zulke werkzaamheden om iedere heipaal te voorzien van zo’n set slangen om warmte uit de aarde te halen. Je maakt daarmee die woningen klaar om aangesloten te worden op een schone warmtebron. Dat kost maximaal 3500 euro per woning. Laat de gemeente dat subsidiëren. Die extra uitgave is in verhouding tot de funderingswerkzaamheden bijna niks. Je wilt het verduurzamen van gebouwen combineren met werk dat toch al moet worden gedaan.”