Nog maar vijf jaar geleden was er op de plek van Strandeiland alleen maar water. Nu is het elektriciteitsstation het eerste gebouw op dit vijfde eiland van de IJburg-archipel. Over een paar jaar wordt dit station omringd door achtduizend duurzaam gebouwde woningen. Die zijn allemaal gasvrij zijn en draaien uitsluitend op elektriciteit.

Over station Strandeiland

Het nieuwe elektriciteitsstation op Strandeiland levert stroom aan heel IJburg. En dus ook aan Strandeiland: één van de de groenste en duurzaamste woonwijken van Amsterdam. Daar past het station goed bij: zo heeft het een groen dak met 98 zonnepanelen. Van de 72.000 bakstenen is 60 procent al eerder gebruikt. Ruim 121 duizend kilo bouw-, sloop- en industrieel afval kregen in het metselwerk een nieuw leven. En in de gemetselde muur kunnen vleermuizen en vogels hun nesten bouwen.

Wat betekent gasvrij wonen voor het stroomnet?

In een all electric woning werken alle huishoudelijke apparaten op elektra. Ook kook en verwarm je elektrisch. De achtduizend woningen op Strandeiland zijn aangesloten op een lokale warmte en –koelingsvoorziening uit de bodem en het IJmeer.
Zo'n warmte/koude-systeem is een prachtige techniek. Maar het stroomverbruik is op piekmomenten wel drie tot vier keer zo hoog dan in wijken die nog op het gas zijn aangesloten. En ook daar is het stroomverbruik in vergelijking met de jaren 70 verdrievoudigd. Dat komt onder andere door de komst van wasdrogers, computers, magnetrons, waterkokers, warmtepompen en airco’s.

Hoeveel meer stroom hebben we in Amsterdam nodig?

In 2050 is de vraag naar elektriciteit drie tot vier keer hoger dan nu, blijkt uit een scenariostudie van netbeheerder Liander en de gemeente Amsterdam. Het grootste deel hebben we de komende 15 jaar al nodig. Dat heeft drie redenen:

1) Amsterdam groeit (letterlijk)
Er worden duizenden huizen bijgebouwd die veelal gasvrij zijn, zoals op Strandeiland. Deze nieuwe wijken trekken veel bedrijven aan, zoals bakkers, cafés en supermarkten.

2) Amsterdam verduurzaamt
Om Amsterdam leefbaar te houden, stoppen we met vervuilende brandstoffen, zoals aardgas, benzine en diesel. Stroom is het meest voor de hand liggende alternatief.

3) Bewoners en bedrijven verduurzamen ook (en in heel hoog tempo)
Steeds meer bedrijven verduurzamen. Ook steeds meer mensen koken, verwarmen of rijden elektrisch. De hoge gasprijzen hebben de overstap naar stroom nog eens extra aangejaagd.

Is de stroom op?

Nee, de stroom is niet op. Alleen is de vraag naar stroom zo sterk gestegen, dat het stroomnet op sommige plekken niet nóg meer kan vervoeren. Dat heet ‘congestie’. Vergelijk het met een snelweg: als er te veel auto's tegelijk op de weg willen, ontstaat er file. In het geval van het stroomnet ontstaat er een wachtlijst voor sommige zakelijke klanten.

Wat gaan bewoners van congestie merken?

Nu nog niets. Amsterdammers die hun huis willen verduurzamen, bijvoorbeeld met een warmtepomp, kunnen daarvoor een zwaardere stroomaansluiting krijgen. En ook het terugleveren van zonnestroom is geen probleem.

Wanneer congestie voor bewoners wél een probleem wordt, laat zich lastig voorspellen. Als iedereen in een straat opeens een warmtepomp aanschaft, kan het zijn dat de capaciteit van de stroomkabel niet groot genoeg is.

Komen bewoners dan ook op een wachtlijst, net als bedrijven?

In delen van Nederland waar dit probleem al speelt, kiest Liander ervoor om - waar mogelijk - nieuwe aansluitingen of verzwaringen toch op het net te laten. Het gevolg is dat tekorten toenemen: soms kan bijvoorbeeld zonne-energie korte tijd niet worden teruggeleverd. In een enkel geval leidt het tot tijdelijke stroomuitval op individueel, straat- of wijkniveau.

Hoe wordt het tekort aan stroom aangepakt?

Het stroomnet wordt twee keer zo groot en sterk gemaakt, maar ook slimmer. Zodat duurzaam opgewekte stroom bijvoorbeeld direct lokaal kan worden gebruikt of opgeslagen. Tot minstens 2035 wordt daar in alle wijken van de stad - ook in Weesp – hard aan gewerkt.
Wilt u meer weten? Kijk dan op Amstterdam.nl/stroom.