Visdieveneiland in de Houthavens aan het IJ

Twee drijvende visdieveneilanden in de Houthavens

In de Houthavens, aangrenzend aan een nieuwe woonwijk, is een vogelboulevard aangelegd. Hoofddoel is om visdieven een broedplaats te bieden. De boulevard bestaat uit drie delen; een bovenplateau en twee drijvende eilanden met schelpen en zand erop én buizen. In die buizen kunnen kuikens zich straks verstoppen voor hongerige meeuwen of reigers. In maart is dit aangelegd. De eilanden liggen in de luwte aan het IJ. En je kan ze zien vanaf de Haparadam. En de visdieven zijn er content mee: Er broeden nu 8 paartjes!  

Natuurinclusief bouwen   

De afgelopen jaren is natuurinclusief bouwen steeds belangrijker geworden. Als er nieuwbouw komt wordt er nagedacht hoe we de biodiversiteit van Amsterdam kunnen vergroten door aanpassingen in het ontwerp te maken. Nieuwbouw moet dus niet allen lekker wonen voor mensen maar ook voor dieren die in de stad voorkomen. Er worden neststenen voor vogels bevestigd. Dat is een relatief eenvoudige manier om plekken voor mussen, gierzwaluwen en spreeuwen te maken. Ook voor vleermuizen kunnen voorzieningen worden ingepast. Dit nieuwe denken over stadsnatuur raakte zo’n 10 jaar geleden in zwang. Ton Denters is ecoloog bij de gemeente Amsterdam en is er blij mee: “Natuur in de stad levert zoveel mooie verrassingen op en wat we bereiken met al dit soort initiatieven is echt van meerwaarde.” 

Brakke wateren  

Terug naar de brakke wateren rondom de Houthavens. “Er stroomt zee water binnen via het Noordzeekanaal en dat maakt het water hier brak. Er is gekozen de om de oevers te voorzien van typische brakwater planten als zeeasters, zeebies en heemst.”  
Bij de ontwikkeling van de Houthavens besloot men vijf jaar geleden de vogelboulevard, waar naast visdieven ook futen, aalscholvers en meerkoeten een plek konden krijgen, te bouwen in het brakke water om de biodiversiteit te bevorderen. 

Visdieven 

Visdieven leven in kolonies en broeden samen rondom visrijk water meestal in de buurt van de kust. Het vrouwtje legt één keer per jaar 2 of 3 eieren in een nestkuiltje. Ze broeden van mei tot begin juni ongeveer 22 dagen. De jongen kunnen na 23-27 dagen vliegen.  
Visdieven broeden graag op kleine eilandjes die voor roofdieren moeilijk te bereiken zijn, met een kale tot grazige bodem. Visdieven duiken de visjes op. Ze eten graag rondvis kleine platvis, garnalen, kikkervisjes. ‘Onze’ visdieven overwinteren langs de West-Afrikaanse kust, van Mauritanië tot Nigeria. Visdieven behoren tot de familie van de stern. Ze hebben lange snavels en poten met zwemvliezen. Ze vliegen elegant en hebben een lange staart. Als de visdief jaagt op vis, “bidt” hij. Dat ziet eruit als een soort stilstaan in de lucht waarbij de vleugels snel bewegen alvorens hij naar duikt naar kleine visjes, zoals spiering. Je ziet ze het hier in de Houthavens continue doen. Tijdens de balts presenteren de vogels visjes aan elkaar. Ze leven lang, van sommigen is bekend dat ze 20 jaar worden.

Rode lijst 

Helaas gaat het niet zo goed met de visdieven. De aantallen nemen af en ze zijn dan ook op de rode lijst geplaatst. Door vervuiling van de Nederlandse wateren in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw halveerde de populatie: gelukkig herstelde de soort zich enigszins. Toch heeft de visdief het momenteel weer moeilijk. Door gebrek aan voedsel door overbevissing op het IJselmeer én minder geschikte plekjes om nestjes te bouwen loopt het aantal terug.  Het is daarom belangrijk dat we de visdief van harte welkom heten in de stad.

Door natuurinclusief te bouwen kunnen we meer soorten die het moeilijk hebben helpen.