Wegwerpmaatschappij

Dimitri Bak, strategisch communicatieadviseur duurzaamheid, heeft een betere oplossing. 'Repareren. Spullen worden over het algemeen te veel weggegooid. Het gaat er in de circulaire economie om dat we dingen langer moeten gebruiken en eigenlijk ook minder spullen. We moeten kapotte spullen zoveel mogelijk repareren. We leven in een wegwerpmaatschappij. Een nieuw apparaat kopen is vaak aantrekkelijker dan repareren. We zijn dingen massaal aan het afdanken en aan het verbranden, zoals elektronica en kleding. Heel veel van die grondstoffen en materialen, als je die goed afvangt, kan je die hoogwaardig verwerken. En als dingen echt niet te repareren zijn dan moeten ze gedemonteerd worden en terugkomen in een nieuwe potentie. En dat gaat niet met alles lukken, maar zo creëer je wel een eigen voorraad, waardoor we minder afhankelijk zijn van andere ketens en stoten we gewoon veel minder uit.'

Gekte

De circulaire economie is helemaal geen moeilijk begrip, vindt Dimitri. 'Als je de circulaire economie aan een kind zou moeten uitleggen dan zou je zeggen: we moeten het weer gaan doen zoals opa en oma deden. Zij deden een heel leven met een bankstel. We zijn nog maar zo'n veertig jaar geleden afgegleden naar de consumptiemaatschappij. En we moeten die gekte gaan loslaten en weer een beetje normaal gaan doen. Dat is het in grote lijnen.'

Glimmen

Een fietswerkplaats waar ze niet van weggooien houden is Pantar. Bij deze stichting zonder winstoogmerk worden fietsen opgeknapt door leerling-fietsenmakers. In de fraaie fietsenwinkel van Pantar aan de Strekkerweg, op een steenworp afstand van de NDSM-werf, staan tientallen opgeknapte exemplaren van bekende merken als Sparta en Gazelle te glimmen. 'We hebben echt prachtige fietsen tegen een goede prijs,' vertelt Martien van der Vegt, leidinggevende van o.a. de fietsafdeling. 'Ik rij zelf ook op een Pantar, een Batavus.'

Bij Pantar zorgen ze voor passend werk voor mensen voor wie de stap naar de arbeidsmarkt groot is. Dat kan zijn vanwege een beperking, of bijvoorbeeld omdat men lange tijd niet heeft gewerkt. In de werkplaats, vlakbij de showroom, werken zo'n 70 leerling-fietsenmakers. Jaarlijks krijgen ongeveer 4000 fietsen hier een nieuw leven. 'Wij halen per week een aantal fietsen op uit het Depot van de gemeente in West,' legt Martien uit. 'Daar staan er tienduizenden. Dat zijn vooral fietsen die ooit zijn weggeknipt omdat ze verkeerd geparkeerd stonden of sloopfietsen. Wij reviseren die fietsen met zoveel mogelijk tweedehandse onderdelen. De "waste" willen we altijd proberen te beperken. Alleen als het echt niet meer kan, onderdelen onbruikbaar zijn, worden ze gescheiden weggezet in een container en die wordt dan opgehaald door een recyclingbedrijf.'

Kinderfietsen

Het creëren van een eigen voorraad is in deze tijd niet alleen noodzakelijk, maar ook handig. Martien: 'Je merkt dat de toeleveranties van onderdelen in de fietsenmarkt best lastig gaan. Sinds Corona zijn de prijzen van onderdelen flink omhoog gegaan.'

Een mooi initiatief waarbij Pantar is betrokken is de pilot 'Klaar met je fiets? Geef hem door!' Wie nog een oude kinderfiets in de berging heeft staan, wordt aangemoedigd die bij de gemeente in te leveren. In samenwerking met de stichting Leergeld Amsterdam krijgt de kinderfiets een tweede leven. Zo help je een kind, voor wie het niet vanzelfsprekend is om een fiets te hebben. 'Die oude fietsjes komen onder meer bij ons en die reviseren we hier ook allemaal. Bij Pantar gaat het, denk ik, om zo'n 150 kinderfietsen per jaar. Misschien gaan we dat nog uitbreiden.'

Elektrisch

Een tamelijk nieuw probleem is het op grote schaal reviseren van elektrische fietsen. 'Wij hebben hier nog niet de specifieke kennis om die te repareren of te reviseren,' aldus Martien. 'Daar komt allemaal best wel veel bij kijken.'

De beste optie is om een oude elektrische fiets in te leveren bij een gespecialiseerde fietsenwinkel. Laat een kapotte elektrische fiets in ieder gave niet zomaar buiten achter en zet hem ook niet bij het afval. In beide gevallen is dat heel slecht voor het milieu.